Texel, Vlieland, Terschelling 1681

Johannes van keulen

Print
51 ⨯ 58 cm
€ 1.450

Inter-Antiquariaat Mefferdt & De Jonge

• About the artwork
  “Nieuwe pascaert waar in te sien is de gaten van Texel en ‘t Vlie : met alle syn mercken, diepte en droogte / alles op 't nieuws oversien en van veel fouten verbetert.” Paskaart van de Waddenzee vanaf Den Helder tot en met Terschelling. Vervaardigd door Jan Luyken en uitgegeven “met privilegie voor 15 Jaer ’t Amsterdam, by Ioannes van Keulen Boeck en Zee-kaert verkoper aende Nieuwbrug inde gekroonde Lootsman”. Uit diens zeemansgids “De Nieuwe Groote Lichtende Zee-Fakkel, ‘t Tweede Deel” verschenen te Amsterdam na 1681. Later met de hand gekleurd. Afm. (gravure): 51,2 x 58,2 cm. Het gebied rondom Texel, Vlieland en Terschelling was belangrijk voor de Amsterdamse scheepvaart. Het was dan ook van groot belang dat schippers wisten hoe ze veilig tussen de ondiepten door naar Texel en van daar verder naar de Noordzee konden varen. Bij Oudeschild (´t Schilt op de kaart) lag de rede van Texel, aangegeven met ankertjes op de kaart. Daar werd proviand en vers water ingeslagen voordat de grote reis overzee kon beginnen. Op deze paskaart van de Wadden zijn alleen vanuit zee zichtbare en opvallende topografische details van het kustgebied als oriënteringspunten of bakens voor de zeeman weergegeven. Zo zien we dat met name kerktorens, duintoppen, vuurboten, etc. zijn aangegeven. Rondom de eilanden zien we de vaargeulen, zandplaten (en hun namen), betonning, en diepteaanduidingen minutieus weergegeven. Op maritiem-cartografisch gebied beheersten Amsterdamse drukkers de wereldmarkt in de 17e-eeuw. Joannes van Keulen werd in 1678 in het Amsterdamse boekverkopersgilde ingeschreven en veroverde al spoedig de markt met twee indrukwekkende uitgaven, een zeemansgids en een zeeatlas, die groter en vollediger waren dan wat er ooit op dit gebied was gepubliceerd. De Nieuwe Groote Lichtende Zee-Fakkel werd het belangrijkste en bekendste product en bezorgde de firma een solide economische basis. Dit was onder meer omdat de het boek zó goed was dat geen van Van Keulens concurrenten het nog lonend vond een nieuwe zeemansgids op de markt te brengen. Het was een groot en uitgebreid boekwerk: vijf foliobanden waarin alle door de Europeanen bevaren zeeën (met uitzondering van het door de V.O.C. gemonopoliseerde gebied) voorkwamen. Tekst, profielen en zeekaarten tezamen in één band gaven de volledige hydrografische informatie voor de betreffende vaart. Literatuur: Koeman Atlantes Neerlandici IV, Keu 64 (34) Prijs: Euro 1.450,-  
• About the artist

  In 1678/79 Johannes van Keulen (1653/54-1715) settled in Amsterdam and in 1680 he received a patent from the States of Holland and Westfriesland for the printing and publishing of maritime atlases and seaman's guides. These were chart books and descriptions of sailing routes that the helmsman needed for safe navigation.

  Johannes called his company 'In de Gekroonde Lootsman' and hung the accompanying sign on a house in Nieuwebrugsteeg on the corner of the current Prins Hendrikkade in Amsterdam. Van Keulen soon concluded an agreement with the mapmaker Claes Jansz. Vooght.

  From 1681 the Nieuwe Lichtende Zee-Fakkel appeared, a five-part atlas, the maps of which were compiled by Vooght. The five-part Sea Torch made Johannes van Keulen famous.

  His son Gerard van Keulen (1678-1726) continued his work and produced new editions of the various volumes. Grandson Johannes II van Keulen (1704-1755) edited the binding, published in 1755, with maps of Asian waters. Great-grandson Gerard Hulst van Keulen (1733-1801) has been involved with the latest editions of the Zee-Fakkel, to which the copy in this collection belongs.

Are you interested in buying this artwork?